Perquin-Suchitoto

22 juli 2014 - Suchitoto, El Salvador

Dag 17          
Maandag 21 juli Perquin
Vandaag zijn we geconfronteerd met een stukje geschiedenis van de Salvadoriaanse burgeroorlog die van 1979 tot 1992 het land teisterde. Eind jaren zeventig liepen de frustraties bij de El Salvadorianen zo hoog op dat de guerrilla's de kans grepen om de rechtse regering aan de kant te zetten. De macht was al decennia lang in handen van een aantal families. Armoede, het gebrek aan voorzieningen en scholingsmogelijkheden zorgden voor het begin van een massaal verzet tegen de bestaande machthebbers. Toen in 1980 Aartsbisschop Romero werd vermoord tijdens een mis in San Salvador en tijdens zijn begrafenis het leger in opdracht van de machthebbers het vuur openden op de burgerbevolking waarbij honderden burgers om het leven kwamen, sloeg de vlam in de pan. In totaal kwamen zo'n 70.000 mensen tot 1992 om.
Dit als inleiding op ons bezoek vandaag aan het dorpje El Mozote, enkele kilometers gelegen ten noorden van Perquin aan de grens met Honduras.

Maar als eerste zijn we begonnen bij het museum van de Revolutie, onze gids Rafaël heeft zelf in de oorlog moeten vechten, hij is gewond geraakt en onder protest ontslagen uit het leger, hij zei dat hij voor zijn ouders moest zorgen en toen hebben zij hem laten gaan. Hij heeft zich toen aangesloten bij de guerrilla's.

De strijd van de guerrilla's was een bloedige en men kon maar niet begrijpen waarom zo'n minderheid zonder moderne wapens, zo'n invloed kon hebben. Na de uitleg van Rafaël snapten wij het een beetje, 34% van de guerrilla's was vrouw, ook commandanten, ja duh natuurlijk zijn die slimmer dan zo'n stelletje heethoofdige of moet ik zeggen leeghoofdige mannen die alleen maar rücksichtslos om zich heen schieten met moderne wapens. Door het neerhalen en overmeesteren van de vijand, konden de guerrilla's aan hun wapens komen.

In het museum zijn naast de wapens die zijn buitgemaakt, veel foto's en pamfletten van buiten El Salvador gezien, waarin werd opgeroepen om deze bloedige oorlog te stoppen.

Zelfs een stuk van de helikopter waarin een belangrijke commandant zat en door de guerrilla's naar beneden is gehaald staat er. Evenals twee gepantserde auto's die door het buitenland ter beschikking waren gesteld voor het vervoer van belangrijke guerrilla's.

Daarna was het tijd voor het dorpje El Mozote.
Op 10 december 1981 ontving her dorpje het bericht dat het Rode Kruis met noodvoorzieningen zou komen. Daarop werd de gehele bevolking van het dorpje bijeen gebracht op het centrale pkein. Het was echter een valstrik. Het waren 4 commando's van het leger. Mannen werden gescheiden van vrouwen en kinderen en gemarteld. Daarna mocht een ieder weer terug naar huis. Maar de volgende dag, op 11 december 1981 werden de mannen, vrouwen en kinderen opnieuw bijeen gedreven. Echter de mannen werden afgevoerd en even later vermoord. De vrouwen en kinderen werden bijeengedreven en daarna van elkaar gescheiden. De vrouwen werden buiten de kerk verkracht later vermoord. De kinderen werden opgesloten in de kerk en met hen werden dingen gedaan die lgor, onze reisbegeleider, liever niet wilde vertalen. De kerk werd later ook in de fik gestoken. Dit alles werd verteld door onze lokale gids. Orthelia. Zij was toen amper twee jaar en net die 10de december hadden haar ouders besloten om haar mee te nemen bij het bewerken van de akkers. Hierdoor hebben Orthelia en haar ouders de massamoord (masacre) op 11 december ontlopen. Op de plaats van het kerkje staat nu een nieuwe kerk. Alleen de opgang en een doopvont herinneren aan de massaslachting van toen. Ook staat er nog een gedeelte van het huis waar de mannen werden gefusilleerd. De gaten zitten nog in de gevel. Op het pleintje staat een indrukwekkend monument met de namen van de circa 700 mensen die op de 11de zijn vermoord. De vader van Orthelia is in 1983 in San Salvador door het leger uiteindelijk toch vermoord als guerrillastrijder. Orthelia is na 1992 met haar moeder teruggekeerd naar El Mozote en heeft daar een nieuw leven opgebouwd.
Het bezoek heeft ons stil gemaakt en vertwijfeld achtergelaten. Ik (Fred) kan alle beelden van destijds, die ik op televisie zag, nog zo reproduceren maar als je er zo direct mee geconfronteerd wordt .........

Na het bezoek aan El Mozote zijn we gereden naar Arambala alwaar we de lunch genuttigd hebben in een lokaal restaurant. Vervolgens door de bergen met mooie uitzichten naar Rio Sapo gereden. Een half uur gelopen langs de rivier. Ondanks de regentijd stond er relatief weinig water in de rivier. Op een mooi plekje met wat kleine watervalletjes hebben we de kleren uitgedaan en een verkoelende duik in het water genomen. Heerlijk. Lekker een tijdje rondgezwommen en om 3 uur was het tijd om weer terug te lopen. Vervolgens terug gereden naar het hotel alwaar wij om vier uur arriveerden. Op het terras met uitzicht op de Salvadoriaanse bergketens een Nica Libre genomen en dit verhaal uitgetypt. Douche genomen en om 7 uur was het alweer tijd voor het avondeten.

In het restaurant werkt een schattig meisje van 23, Arelie. Als je haar ziet schat je haar 18. Ze is ca. 1.55m maar ze lacht super lief en is ook nog eens heel goed in haar werk, dus Fred en Koen wilden wel samen met haar op de foto. De mannen zitten, maar zij staat.....

De volgende dag hoefden we niet zo heel vroeg op te staan. De rit naar Suchitoto zou alles bij elkaar maar ca. 4 uur duren. Even een stop in San Miguel voor een kop koffie en om half 1 waren we bij hotel El Tejado in Suchitoto. Een schattig plaatsje, met natuurlijk weer een centraal plein met daarbij de kerk. Het hotel bleek heel mooi, met een heerlijk zwembad. Daarom smiddags heerlijk aan het zwembad gelezen en pas later op de middag naar het dorpje. Daar op het plein een vruchtenshake gedronken, wat souvenirs gekocht en weer terug naar het hotel gelopen. Jammer hoor, dat we hier maar een nacht blijven. Het is hier heerlijk!

Foto’s